Drank was mijn beloning voor een dag hard werken...

Alcoholverslaving

Lang niet iedereen die regelmatig alcohol drinkt is alcoholverslaafd.

Dagelijks alcoholgebruik

Een alcoholverslaving ontstaat langzaam. Je drinkt dagelijks, uit gewoonte of om bepaalde klachten te onderdrukken. 

Waarschuwende gedachten die na enige tijd in jezelf opkomen:  drink ik niet te veel?, worden gebagateliseerd: het valt nog wel mee, ik kan best een dag niet drinken. Dat is eigenlijk het begin van alcoholverslaafd raken. Bij een alcoholverslaving heeft het alcoholgebruik vervelende gevolgen voor je en weet je dat die gevolgen veroorzaakt worden door het drinken. Je wilt wél stoppen met alcohol drinken of minder drinken, maar het lukt je niet om dat vol te houden.

Je raakt niet alcoholverslaafd als je het bij één of twee glazen alcohol houdt. Maar het probleem met alcohol, is dat de meeste mensen niet bestand zijn tegen een belangrijke nevenwerking van alcohol: de rem gaat er af.

Hoe weet je of je een alcoholverslaving hebt?

Onderstaande criteria komen uit het Diagnostisch en Statistisch handboek voor Psychiatrische stoornissen (DSM-5)***

Voldoe je aan 2 of 3 van de 11 criteria dan heb je een milde 'stoornis in het gebruik van middelen'. Voldoe je aan 4 of 5 criteria dan is er sprake van gematigde stoornis. Bij 6 of meer symptomen is er sprake van een ernstige stoornis.

  • Je drinkt vaker en meer dan je van plan bent.

  • Je hebt mislukte pogingen gedaan om te stoppen met alcohol drinken.

  • Drinken en herstellen van de alcohol kost veel tijd.

  • Je voelt een sterk verlangen om alcohol te drinken.

  • Door het drinken van alcohol schiet je tekort op je werk, school of thuis.

  • Je blijft drinken, ondanks relatieproblemen.

  • Door het drinken geef je hobby's, sociale activiteiten en/of werk op.

  • Je drinkt voortdurend alcohol, zelfs als je daardoor in gevaar komt, bijvoorbeeld door te rijden onder invloed.

  • Je weet dat het drinken voor lichamelijke of psychische problemen zorgt of dat het problemen verergert en toch ga je ermee door.

  • Je hebt last van ontwenningsverschijnselen, die zijn minder hevig als je alcohol drinkt.

  • Je hebt meer alcohol nodig om in een roes te raken.

***De DSM is een Amerikaans handboek voor psychiatrische diagnostiek dat ook in Nederland gebruikt wordt binnen Geestelijke Gezondheidszorg en Verslavingszorg om een diagnose te stellen. In de laatste editie, de DSM-5, wordt geen onderscheid meer gemaakt in misbruik en verslaving, zoals eerder wel, maar spreekt men van een stoornis in het gebruik van middelen en dat kan dan mild, gematigd of ernstig zijn.

Drink ik niet teveel?

Je eigen zorgen wegwuiven en doorgaan met alcohol drinken. Daardoor krijgt de alcoholverslaving kans om er langzaam in te sluipen. Wil je dit voorkomen? Neem de waarschuwingen van anderen en jezelf dan serieus.

Als je graag dagelijks een glas alcohol drinkt, stop daar dan af en toe ook een paar weken mee, om gewenning te voorkomen. En houd je hoeveelheid goed in de gaten. Drink je meer dan goed voor je is? Ga dan minder drinken. Of niet meer dagelijks. Of stop een periode met drinken. Of zoek lichte hulp om weer controle te krijgen.

Alcoholverslaving is erfelijk

De genetische gevoeligheid speelt een rol bij het ontstaan van alcoholverslaving of problematisch gebruik.

In mijn familie wordt stevig gedronken. Wat betekent dit voor mij?

Mensen bij wie verslaving in de familie voorkomt zijn genetisch belast. Kinderen van alcoholverslaafde ouders lopen meer risico om alcoholverslaafd te raken dan andere kinderen. Voor vaders en zonen geldt dit het sterkst.

Die genetische belasting zorgt ervoor dat je minder weerstand hebt tegen de neiging om door te drinken, je  raakt sneller de controle kwijt over je alcoholgebruik. Ook heb je minder last van korte termijn nadelen van alcohol: je lijkt goed tegen veel alcohol te kunnen. Iemand die al na een paar glazen alcohol de volgende dag een kater heeft, loopt minder risico verslaafd te raken dan iemand die de volgende dag vrijwel nergens last van heeft: dan ga je sneller door.

Wie van zichzelf weet, dat hij een genetische belasting heeft, omdat alcoholverslaving in de familie vaker voorkomt, moet dubbel opletten. Hij of zij zal ook zijn of haar kinderen goed moeten voorlichten over deze erfelijke belasting. Ook zij kunnen slachtoffer worden van hun erfelijke aanleg en lopen het risico alcoholverslaafd te raken.

Ik gebruik alcohol voor zelfmedicatie. Waar moet ik op gaan letten?

Alcohol wordt vaak gebruikt als zelfmedicatie tegen angst, spanningen, stress en onzekerheid. Drinken om deze redenen zorgt er voor dat het moeilijk is om te stoppen. Dat komt omdat enkele van de vele bijwerkingen van dagelijks alcoholgebruik ook bestaan uit angst, spanning, stress en onzekerheid. De kwaal wordt erger door de afhankelijkheid van alcohol en zo ontstaat een negatieve spiraal.

Alcoholisme of afhankelijkheid

In de verslavingszorg wordt de term alcoholist niet gebruikt. In de verslavingszorg gebruiken we de term afhankelijk. Bij een alcoholverslaving is iemand geestelijk en lichamelijk afhankelijk van alcohol.

Omdat de online hulp van Alcohol onder Controle mensen in een vroeg stadium probeert te bereiken, zijn de meeste mensen die gebruik maken van online hulp nog geen alcoholist. Online hulp richt zich juist op mensen die de controle over hun alcoholgebruik terug willen en die willen voorkomen dat ze alcoholist worden.

Informatie en advies

Je kunt advies krijgen over je persoonlijke situatie, onze behandeling of over het alcoholgebruik van iemand anders met het gratis E-consult.

Of lees meer informatie over stoppen met drinken en onze online hulp module: Alcohol onder Controle.